• Ahmet Turan Atakan Yıldız |
• 04 Aug, 2025 |
• 343 Görüntülenme |

I-REC ve Karbon Yoğunluğu: Sürdürülebilir Enerji Yönetiminde Yeni Dönem

I-REC Sertifikaları, Anlık GES Karşılanma Oranı ve Karbon Yoğunluğu: Kurumsal Enerji Yönetiminde Yeni Dönem

Günümüzde sürdürülebilirlik kavramı, sadece çevreci bir duruşun ötesinde; markaların değerini belirleyen, rekabet gücünü artıran ve uluslararası pazarlara erişimi kolaylaştıran bir stratejiye dönüşmüştür. Bu dönüşümde, elektrik tüketiminin nasıl ve ne şekilde karşılandığı, yani “enerji kaynağının kimliği”, karbon ayak izinin hesaplanmasında kritik rol oynamaktadır. Özellikle yenilenebilir enerji kullandığını belgelemek isteyen firmalar için I-REC (International Renewable Energy Certificate) sistemi önemli bir araç haline gelmiştir.

I-REC: Yenilenebilir Enerji Tüketiminin Sertifikalı Kanıtı

I-REC sistemi, bir işletmenin tükettiği elektriğin tamamının veya bir kısmının yenilenebilir kaynaklardan sağlandığını uluslararası standartlara uygun şekilde belgelendiren bir yapı sunar. Bu sistemde her 1 MWh yenilenebilir enerji üretimi için tekil bir sertifika üretilir. Sertifikalar, üretim yapan santralden tüketiciye izlenebilir şekilde aktarılır ve çift kayıt sistemi sayesinde aynı üretim iki farklı yerde beyan edilemez.

Özellikle ihracat yapan ya da ESG kriterlerine göre finansmana erişmek isteyen şirketler için I-REC’ler artık bir tercih değil, zorunluluk halini almıştır. Zira sürdürülebilirlik raporlarında Scope 2 (dolaylı elektrik tüketimi kaynaklı) emisyonları sıfırlamanın tek yolu, yenilenebilir elektrik tüketiminin belgelenmesidir.

Anlık GES Karşılanma Oranı: Gerçek Zamanlı Karbon Takibi

Birçok sanayi kuruluşu kendi çatısında veya sahasında güneş enerji santrali (GES) kurarak, doğrudan üretim tüketim modeliyle elektrik maliyetlerini düşürmeyi hedeflemektedir. Ancak yalnızca kurulum yapmak yetmez; bu santralin tüketimi hangi oranda karşıladığı da büyük önem taşır.

“Anlık GES karşılanma oranı”, saatlik veya dakikalık bazda, tüketilen elektriğin ne kadarının doğrudan güneşten geldiğini ifade eder. Örneğin bir işletmede bu oran %32 ise, o anki elektrik tüketiminin %32’si çatıda üretilen güneş enerjisinden karşılanıyordur. Geri kalan oran ise şebekeden çekilen elektrik anlamına gelir.

Bu gösterge, I-REC belgesi olmayan firmalarda anlık karbon yoğunluğu tahmini için kullanılır. GES üretiminin yüksek olduğu saatlerde, karbon salımı doğal olarak düşer. İşte bu noktada, enerji verimliliği yazılımları ve dijital izleme panelleri işletmelere karbon takibini gerçek zamanlı yapma imkânı sunar.

Karbon Yoğunluğu: Tüketimin Çevresel Bedeli

“Karbon yoğunluğu”, üretilen ya da tüketilen her birim (kWh) elektrik için atmosfere salınan karbon dioksit miktarını ifade eder. Türkiye gibi şebekesinde doğal gaz, ithal kömür ve yenilenebilir kaynakların karışımı olan ülkelerde bu değer gün içerisinde değişkenlik gösterir. EPİAŞ tarafından yayınlanan karbon yoğunluğu endeksleri, bu hesaplamalarda referans alınır.

İşletmeler için karbon yoğunluğunu azaltmanın en etkili yollarından biri, güneş enerjisi gibi sıfır emisyonlu kaynaklardan elektrik tüketmek ya da I-REC gibi belgelendirme sistemleriyle “yeşil enerji kullandığını” resmi olarak ilan etmektir. Bu sayede karbon emisyonları azaltılırken, sürdürülebilirlik performansı da kanıtlanabilir hale gelir.

I-REC Certificates, Real-Time Solar Coverage, and Carbon Intensity: The New Era in Corporate Energy Management

Today, sustainability has evolved from a goodwill gesture into a strategic necessity that shapes corporate identity, enhances competitive advantage, and opens doors to international markets. One of the key pillars of this transformation is how electricity consumption is sourced and documented. For companies committed to reducing their carbon footprint, I-REC (International Renewable Energy Certificate) plays a central role.

I-REC: Certified Proof of Green Electricity Consumption

The I-REC system offers a reliable and internationally recognized method to verify that a company’s electricity consumption has been met — partly or fully — from renewable sources. One certificate is issued per 1 MWh of green electricity generated, and each certificate is traceable from the generator to the final user. The dual registry system ensures that no single MWh of green energy is double-counted.

For companies aiming for export growth or access to ESG-aligned funding, I-RECs are no longer optional. In sustainability reports, particularly under Scope 2 emissions, these certificates provide the only accepted means of demonstrating zero-emission electricity usage.

Real-Time Solar Coverage: Transparent Carbon Awareness

Industrial facilities increasingly invest in rooftop or ground-mounted solar power systems to reduce their dependency on grid electricity. But installing solar panels is only the first step. The key performance metric is the real-time solar coverage ratio — the percentage of current electricity demand being met by solar energy.

For instance, if this figure is 32%, it means 32% of the facility's electricity consumption at that very moment is being supplied by its own solar plant, while the remainder comes from the grid. This metric is especially critical for facilities without I-REC certification, as it allows for hourly or real-time estimation of avoided emissions.

Advanced monitoring software and dashboards now allow companies to visualize their carbon savings as they happen — turning sustainability from a retrospective report into a living, breathing operational KPI.

Carbon Intensity: The Environmental Cost of Electricity

Carbon intensity measures the amount of CO₂ released per kWh of electricity consumed or generated. In countries like Türkiye, where the grid is powered by a mix of fossil fuels and renewables, carbon intensity varies throughout the day. EPİAŞ, Türkiye's energy market operator, publishes regular carbon intensity metrics which are used in calculations and energy audits.

To reduce this intensity, companies can switch to on-site solar generation or acquire I-REC certificates to validate their use of clean electricity. Both approaches not only reduce carbon emissions but also improve sustainability scores in audits and corporate reports.